ҚАЗАҚ БАТЫРЫНЫҢ КИІМІНІҢ ЕРЕКШЕЛІГІ

Қазақ батырларының қару-жарағы ғана емес, киімі де олардың мәртебесін, айбынын, жауынгерлік рухын айқындаған. Батыр киімі соғыс кезінде қорғаушы қызметін атқарса, күнделікті өмірде батырдың беделін көрсеткен.

     1. Дулыға (бас киім)

     Мақсаты: Басты қорғайтын темірден немесе қалың былғарыдан жасалған.

      Ерекшелігі: Кейбір дулығалар алтын-күміспен әшекейленіп, төбесіне жыртқыш құстың қауырсыны тағылған. Бұл жауынгердің рухын көтеріп, қарсыласына айбарлы көріну үшін жасалған.

        2. Зерленген сауыты (сауыт, қорғаныс киімі)

      Мақсаты: Жау соққысынан денені қорғау.

      Ерекшелігі: Шынжыр сауыт (көшпелілерге тән ұсақ шынжыр темірден жасалған), қаттама сауыт (бірнеше қабат мықты матадан тігілген), құрыш сауыт (болаттан жасалған).

      3. Қолғап пен жең қорғанысы

      Мақсаты: Қолды қылыш, найза, садақ оғы сияқты қарулардан сақтау.

     Ерекшелігі: Былғарыдан, болат пластиналармен қапталып, әшекейленіп жасалған.

      4. Белдік (кісе белбеу)

      Мақсаты: Батырдың қылышын, қанжарын, оқ қорабын, басқа да құралдарын асынып жүру үшін пайдаланылған.

     Ерекшелігі: Белбеу алтын, күміс, асыл тастармен безендірілген. Кейбір белдіктерде шоқпар ілуге арналған арнайы орындар болған.

      5. Шекпен (жорықтық шапан)

      Мақсаты: Суы мен шаңы көп жорық жолында батырды сыртқы әсерлерден қорғау.

      Ерекшелігі: Қалың киізден немесе жүннен жасалған, кейде су өтпейтін арнайы маталар қолданылған.

     6. Шаршы етік (батыр етігі)

     Мақсаты: Батырдың атқа мінуіне ыңғайлы болу және жауынгерлік ұзақ сапарларда табанын қорғау.

     Ерекшелігі: Табаны қатты, ұзын қонышты, былғарыдан жасалған. Ою-өрнекпен безендіріліп, айрықша сәнді етіктер де кездескен.

      Қазақ батырларының киімі тек қорғаныс емес, батырдың мәртебесін, руының ерекшелігін, оның жауынгерлік рухын айқындайтын маңызды белгі болған.

     Болат БОПАЙҰЛЫ