«Bısmıllásiz» soıylǵan mal etin jeýge qaı kezde ruqsat?

Assalaýmaǵaleıkým! Aısha anamyzdyń (r.a) paıǵambarymyzǵa «Ýa, Allanyń elshisi! Bir adamdar úıge et alyp keledi, bısmılláni aıtty ma, joq pa, bilmeımiz» degende: «Sender aıtyńdar da jeı berińder» degen hadısin túsindirip beresiz be?

Ответ

Ýaǵaleıkýmassalam!

Siz surap otyrǵan hadıstiń tolyq nusqasy bylaısha baıandalady. Aısha anamyz (r.a.) rıýaıat etedi: «Paıǵambarymyzǵa (s.ǵ.s) bir top adam kelip: «Ýa, Allanyń elshisi! Keıbir adamdar[1] úıimizge et alyp keledi, mal baýyzdar ýaqytta bısmılláni aıtty ma, joq pa bilmeımiz», – degen edi. Paıǵambarymyz: «Sender bısmılláni aıtyńdar da jeı berińder», – dedi.[2]

Osy hadıske súıene otyryp, Islam ǵulamalary «Bısmılláni aıtyp, jeı berýge ruqsat etiletin jaǵdaılar» dep mynalardy kórsetken:

1. Mal baýyzdar ýaqytta «bısmıllá» sózi aıtylǵan bolsa (kúmán joq).

2. Umytyp ne bilmestikpen aıtylmaı qalsa nemese bısmıllá aıtylmaı qaldy ma dep kúmándansa (Musylmannnyń baýyzdaǵan maly adal)

3. Áhlı kitaptyń (hrıstıan ne ıahýdı) baýyzdaǵan maly.

Ettiń jelinýine tyıym salynǵan jaǵdaılar:

1. Allanyń atyna emes, ózge  nársege atap soıylǵan mal. (Anyq bolýy shart, kózben kórý sekildi. Syrttan ton pishý jaramaıdy)

2.  Ádeıi bısmıllá sózin aıtpasa.

3. Baýyzdalmaı aram ólgen mal.

4. Áhlı kitaptan tys din ókilderiniń soıǵan maldary

Eskertý! Bazar sórelerindegi etten barynsha saqtanǵan jón. Sebebi, ol jerge adaly da, aramy da kelip jatady. Al, senimdi oryn bolsa onyń jóni bólek.

Ǵazız Ahmet