Qaljyńdap qorqytýǵa bola ma?

Assalamý aleıkým!

Ázil-qaljyń nemese oıyn bolsyn dep dostar birin-biri qorqytyp jatady. Tipti, qazir ǵalamtorda ázil etemiz dep, adamnyń janyn ushyrardaı etip qaljyńdap jatqan beıne rolıkter óte kóp. Sharıǵat qaljyńnyń osy túrine qalaı qaraıdy?

Ответ

Ýa aleıkým assalam!

Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.) bul jóninde: «Kimde-kim baýyryna ótkir zatty kezense, zatyn tastamaıynsha oǵan perishteler qarǵys aıtady. Tipti, ol bir áke, bir anadan týǵan baýyr bolsa da[1]», – dep aıtqan.

Bul hadısti ımam Naýaı: «Hadıste musylmannyń qadir-qasıeti erekshe eskerilýde. Jáne musylmandy qorqytý, kóńiline úreı salý jáne oǵan zııan tıetin bir áreketke barý haram ekendigi aıtylyp tur. Hadıstegi: «...Tipti, ol bir áke, bir anadan týǵan baýyr bolsa da» degen sóz barlyq adamǵa qatysty ekendigi, onyń kúdikti nemese kúdiksiz bolýy, áreketi ázil nemese oıyn bolýy mańyzdy emes ekendigi aıtylyp tur. Óıtkeni, musylmandy qandaı jaǵdaıda bolmasyn qorqytý haram», – dep túsindirgen.

Abdýrahman bın Ábý Laılá rıýaıatynda: «Sahabalar paıǵambarmen (s.ǵ.s.) birge saparda júrgen kez bolatyn. Aralarynan bireýi uıyqtap jatqanda, dostary onyń qoınyna ázildep arqan salyp jiberedi. Uıqydaǵy kisi qorqyp ketedi. Sonda paıǵambar (s.ǵ.s.): «Musylmandy musylman qorqytýyna bolmaıdy[2]»,-degen».

Jáne bir hadıste: «Eshbireýiń baýyrynyń taıaǵyn ázildep nemese shyndap alýshy bolmasyn. Kimde-kim baýyrynyń taıaǵyn alǵan bolsa, ózine qaıtaryp bersin[3]», – dep aıtylǵan.

Demek, sharıǵatta adamdy qandaı jolmen bolmasyn qorqytýǵa nemese kóńiline úreı salýǵa tyıym etiledi.

[1] Mýslım
[2] Ábý Daýd, Mýslım
[3] Tırmızı, Ábý Daýd, Ahmed