Orazanyń dárejeleri bar ma?

Assalamý aleıkým! Oraza tutýshy adamdardyń barlyǵynyń saýaby birdeı me álde aıyrmashylyq bola ma? Mundaı saýal qoıýyma «jaman sóz ben áreketten tyıylmaǵannyń shóldep ash júrgeni Qudaıǵa kerek emes» degen maǵynadaǵy hadıs túrtki boldy.  

Ответ

Ýa aleıkým assalam!

Iá, orazanyń da qalaı ustalǵanyna baılanysty birneshe dárejesi bar. Mysaly, keı adamdar tek sýsyn ishýden jáne tamaqtanýdan ǵana tyıylady. Bul – orazanyń eń tómengi dárejesi. Al, ekinshi toptaǵy adamdar – iship-jeýden bólek, jaman áreket pen jaman sózden tıylatyndar. Bul – áýelgiden joǵaryraq turatyn dáreje. Al, eń jaqsysy – as pen sýdan, jaǵymsyz is-áreket, jaman sózderden tyıylýmen qatar, júrekteri qumarlyqqa jáne sanasy jaman oıǵa jol bermeıtinder orazasy. Bul – orazanyń eń joǵary satysy.

Imam Ǵazalı da óz eńbeginde orazany osy tárizdes úsh dárejege bóledi:

1. Jalpynyń orazasy. Qaryn men jynys músheni as jáne qumarlyqtan tyıý;

2. Arnaıylardyń orazasy. Qulaq, kóz, til, qol, aıaq jáne basqa da múshelerin kúnádan tyıý;

3. Arnaıynyń arnaıysy. Ol – júrekti dúnıe ýaıymy men dúnıelik tirshilikten tyıý.  Bylaısha aıtqanda, júrekti Allaǵa zikir etýden basqa nárseden tyıý.

Rýslan Kambarov