Bas ımam quttyqtaýy: Oraza aıt múbárak bolsyn!
Qadirli aǵaıyn, qurmetti otandastar! Aılardyń sultany, barsha musylman halqy úshin qasıetti Ramazan aıymen qımaı qoshtasatyn ýaqyt ta taıady. Qasıetti Ramazan aıynda jer-jerde musylman qaýymy qıynshylyqqa moıymastan orazasyn ustap, qasıetti aıdy qulshylyqpen ótkizdi, Jaratqannan jaqsylyq tilep, duǵa etip, ǵıbadattan qol úzbedi. Allanyń meıirim-shapaǵatynan úmit etip, aýyz bekitken musylman úmmetin paıǵambar súıinshilegen mol saýaptar men jaqsylyqtar kútedi dep senemiz.
Áýeli barshamyzdy Ramazan aıyn aman-esen ótkerip, Oraza aıt merekesine tórt kózimizdi túgel, aǵaıyn-týǵannyń ortasynda jetkizgen Alla Taǵalaǵa sansyz shúkirler men madaqtar bolsyn. Ramazan – qulshylyq pen sabyrdyń, meıirim men rahymnyń, qaıyrymdylyq pen berekeniń aıy bolsa, osy aıda saýap alý maqsatymen kóptegen musylman baýyrlarymyz úlkendi-kishili qaıyrymdy isterge hal-qaderinshe atsalysyp, Ramazan aıyn halyqtyq deńgeıde ótkizýge óz úlesterin qosyp otyr. El musylmandary Ramazan aıynyń ereksheligin sezinip, bir aı boıy rýhanı jigerge bólendi.
Alla elshisiniń (s.ǵ.s) sahıh hadısterinde Aıt meıramyna tamaq jep, sýsyn ishý, Allany eske alý, qonaq kútý, syrqat adamdardyń kóńilin suraý men joq-jitik, kembaǵaldarǵa sadaqa berý tán ekendigi aıtylǵan. Olaı bolsa, aıt kúnderin izgi amaldarymyzdy kemitpesten, kóterińki merekelik kóńil-kúımen jáne basqa da saýaby mol istermen ótkizgen maqul.
Paıǵambarymyz (s.ǵ.s) Mekkeden Mádına qalasyna qonys aýdarǵanda, jergilikti halyqtyń bir meıramdy atap ótip jatqanyn kórip: «Bul qandaı mereke?» dep suraıdy. Olar: «Bul – bizdiń Islamǵa deıingi toılap kele jatqan merekemiz» dep jaýap beredi. Sonda Alla elshisi (s.ǵ.s): «Alla sizderge munan da ulyq eki mereke berdi. Olar – Ramazan jáne Qurban aıttary», – dep, osy eki múbarak meıramdardyń ulyqtyǵyn sezdirgen.
Aıttyń ózine laıyq jarasymdy da saýaby mol amaldary jeterlik. Sol tańda erte oıanyp, ǵusyl quıynyp, dáret alyp, taza, jańa kıim kıip, jupar ıis seýip, aıt namazyna qatysý – súnnet.
Aıt merekesinde ata-ana men qarııalarǵa sálem berip, batasyn alý, syrqat kisilerdiń úıine (aýrýhanaǵa) zııarat etip, kóńilin suraý da izgi amaldar qataryna jatady.
Arazdasyp qalǵan kisilermen tatýlasyp, qatynas úzilgen týystardyń úılerin aralaýdyń da mańyzy erekshe. Óıtkeni, Alla Taǵala: «Sen, keshirim jolyn ustan, jaqsylyqqa buıyr, nadandyqtan bet bur» («Aǵraf» súresi, 199-aıat) dep, momyn musylmandardy barynsha keshirimdi bolýǵa úndegen. Kóńili jabyrqaý, qamqorlyqqa muqtaj jandar men joq-jitikter aıt kúnderinde kóbirek kómek-qoldaý qajet eteri, sadaqa kútip, bir jaqsylyqtan úmit eteri haq. Sondyqtan, múbárak meıramda mundaı jandarǵa qaıyr-sadaqa úlestirip, kóńilderine demeý bolǵanymyz abzal.
Oraza aıt adamdardy baýyrmaldylyq pen kishipeıildilikke, keshirimdilik pen súıispenshilikke shaqyrady. Bul kúnderi úı-úıde merekelik dastarqan jaıylyp, týǵan-týys, dos-jaran, kórshi-qolań bir-birin aralap, dám tatysyp, máre-sáre bolady.
Ulyq merekede el musylmandaryn ultaralyq kelisim men dinaralyq tózimdilikti odan ári de nyǵaıtýǵa, súıikti Otanymyzdy órkendetý men onyń mádenı, rýhanı qundylyqtaryn saqtap, damyta túsýge munan bylaı da kúsh-jigerin aıamaı jumsaı berýge shaqyramyz. Bizdegi búgingi ózara syılastyq pen jarasymdylyq, yntymaqtastyq pen dinderge degen qurmet – basty baılyǵymyz, maqsat-muratymyz bolyp qala bermek. Biz osy jetistikterimiz úshin Alla Taǵalaǵa sansyz madaq aıtyp, shúkirlik etýge tıispiz.
Qurmetti aǵaıyn! Barshańyzdy eń qasıetti de ulyq mereke – Oraza aıt meıramynyń kelýimen shyn júrekten quttyqtaımyn! Barsha jurtty qýanyshqa bóleıtin bul meıram elimizge, jerimizge qut-bereke men yntymaǵyn, yrysy men berekesin ala kelsin dep tileımiz. Alla Taǵala barshamyzdyń tutqan orazamyz ben jasaǵan qulshylyq-ǵıbadattarymyzdy jáne saýapty isterimizdi qabyl etip, keler jylǵy Ramazan aıyna aman-esen jetýimizdi násip etkeı. Halqymyzdyń yntymaq-birligin arttyryp, yrys-nesibesin adalynan molaıtqaı! Dinimizge qýat, halqymyzǵa ıman baılyǵyn bergeı! Aýyzbirshiligimizdi arttyryp, tynyshtyǵymyzdy turaqty qylǵaı! Áýmın!!!
