Aqmola oblysy: Qarabaı batyr meshiti ashyldy

Atbasar aýdanynda sheshen azamattary Han Kene batyrlarynyń biri Qarabaı qurmetine meshit turǵyzyp berdi. Yntymaq uıyǵan, yrys quıylǵan aýyldyń tirshiliginen janashyr jurt­­tyń aýyzbirligi, shúleńger aza­mat­tardyń sharapaty ańǵarylyp turady. Osyndaı úlgili kóriniske Atbasar aýdanynyń Sergeevka aýylynda kýá boldyq.

Qan­sha ýaqyttan beri kóp­tiń tileýinde júr­gen jańa meshittiń qurylysy basta­mashyl aza­mat­tardyń aralasýymen aıaq­talyp, jyl basynda ashyldy. Meshittiń ashylý saltanatyna jınal­ǵan qaýym­­nyń qarasy qalyń boldy. Aýyldyq­tar­dyń osynaý qýanyshyna ortaqtasyp, At­ba­sar aýdanynyń ákimi Amanbek Qaljanov, aýdan­nyń bas ımamy Aqylbek qajy Shopa­be­kov jáne oblystyq máslıhat depýtattary keldi. «Aýyl turǵyndaryna erekshe áser etken bul ıgi istiń sharapaty mol. Halyqty ıman­dylyqqa, adamgershilikke shaqyryp otyratyn meshittiń qoǵamdaǵy orny orasan. Sol sebepten, Sergeevka aýylyndaǵy Qarabaı meshiti aýyldyń aýyzbirshiligine qyzmet etetinine senimdimiz», dedi ákim A.Qaljanov.

Sonymen qatar quttyqtaý sózin jetkizgen bas ımam A.Shopabekov jańa meshittiń ashylýy aýyl jastaryn tárbıeleýge mol septigin tıgizetinin atap ótti. Izgiliktiń uıasyndaı bolǵan jańa meshit aýyl hal­qynyń ilkimdi isiniń nátıjesinde turǵy­zyldy. Aýyl­ǵa meshit salyp, oǵan Qarabaı batyrdyń atyn berý týraly usynysty ba­tyr­dyń tikeleı urpaǵy, almatylyq Dáýlet Jákibaev qajy usynypty. Ókinishtisi, Dáýlet qajy pandemııa kezinde máńgilik saparyna attanyp ketipti. Sodan túıgen-bilgeni kóp qajynyń usynysyn jerde qaldyrmaýdy oılaǵan Sabyrjan Kenjebaev esimdi aýyl aqsaqaly bastalǵan isti aıaqtaýdy oılastyrǵan. Ol Ekinshi dúnıejúzilik soǵystyń dúrbeleńi kezinde qazaq jerine jer aýdarylyp, osy aýyldan qonys tepken sheshen azamaty Bashta Ogaev aqsaqaldyń balasy, aýdanǵa tanymal kásipker Magomed Ogaevqa qolqa salady. Kásipker aýyl úlken­deriniń sózin jerde qaldyrmaı, qarajattyń negizgi bóligin ózi kóteripti. Jańa meshitke aty berilgen Qarabaı batyr 1837-1847 jyldary ult-azattyq qoz­ǵa­lysynyń kósemi Kenesary han bas­qar­­­ǵan qalyń qolmen patsha ókimetine qar­sy erlikpen kúresken. Qazaq dalasyn otar­shyldardyń ezgisinen azat etýdi ańsaǵan. Toqtas batyr urpaqtarynan jasaqtalǵan sarbazdardyń qolbasshysy bolǵan.

Meshit qurylysyna Qarabaı batyrdyń urpaqtary – marqum Dáýlet qajynyń uly Dastan Keńesov, apaıy Sholpan Jákibaeva, baýyry Talǵat Jákibaev jáne týystary qarsaqbaılyq Dosymjan Sadýaqasov, Tólepbergen qajy men almatylyq Baqytjan Ysqaqov óz úlesin qosqan. Meshittiń ashylý saltanatyna Pavlodar, Ekibastuz, Astana, Kókshetaý jáne Qaraǵandy men Ulytaýdan batyrdyń urpaqtary arnaıy keldi. Qarabaı batyr meshitine jıylǵan aǵaıyn sol kúni juma namazyna qatysyp, sájdege bas qoıdy. Dinı rásimder oryndalǵan soń kópshilik Atbasar qalasyndaǵy meshitte babalar rýhyna quran baǵyshtalǵan asqa qatysty. Jaýapkershiligi mol isti úılestirip júrgen Sabyrjan aqsaqalǵa batyrdyń urpaqtary rızashylyǵyn bildirip shapan japty. Bas demeýshi – Ogaevtar áýletine alǵys aıtyp, qurmet-qoshemet kórsetti. Iá, qıyn-qystaý zamandarda qazaq halqy elimizge jer aýdarylyp, atamekeninen amalsyzdan bosyp ketken Etnos ókilderin baýyrǵa basyp, qonaqjaılyǵyn kórsetti. Sonyń bárin kórip-bilip, estip ósken esti jastardyń azamattyǵy kóńilge medet, ıgi isi kópke úlgi. Mysaly, Bashta Ogaev aqsa­qaldyń súreńsiz jyldarda qazaq halqymen birge jasasyp, jan baqqanyn, sondaǵy aǵaıyndardyń qamqorlyǵyn aıtyp, sanaǵa sińirip otyrǵany aıdan anyq.

Bul – Atbasar aýdanyndaǵy ulttar dostyǵynyń shynaıy kórinisi. Meshittiń ashylýynan keıin aqsaqaldar aqpanda sheshen-ıngýsh ulttarynyń atame­keninen jer aýdarylyp, qazaq jerine qo­nystanǵanyna 80 jyl tolýyna oraı osy meshitte bas qosyp, dinı rásimder ótkizetinin habarlap tarasty.

Derekkóz: Kazislam.kz