TARAÝYQ NAMAZY QALAI OQYLADY?
Paıǵambarymyz (s.a.ý.) bylaı deıdi: “Rasynda Alla Taǵala Ramazan orazasyn senderge paryz qyldy. Al men onyń keshinde qyıamdy (taraýyhty) senderge súnnet qyldym. Kimde-kim senip jáne qarymyn Alladan kútip bul aıdyń orazasyn ustasa, keshterinde qaım bolsa (taraýyh jáne basqa namazdaryn oqysa), ol kúnálarynan anasy dúnıege ákelgen kúngideı tazarady” (Súnán Násaı)
Taraýyq namazy Ramazan aıyna tán, jıyrma rakaǵattan turatyn súnnet namazy. Bul namazdy Paıǵambarymyzben (s.a.ý.) tórt halıfa (r.anhým) úzbeı oqyǵan. Taraýyqty jamaǵatpen oqý – súnnet kıfaıa. Meshitte taraýyq namazy jamaǵatpen oqylyp jatqanda, sebepsiz jamaǵatty tastap, úıinde oqyǵan jan abzal isti tastaǵan bolady. Ol úıinde jamaǵatpen oqysa, jamaǵat saýabyn alady da, meshittegi jamaǵattyń saýabynan qur qalady.
Taraýyq namazyn ár eki rákaǵatta bir sálem berip, on sálemmen bitirgenniń saýaby molyraq. Tórt rákaǵatta bir sálem berip te oqýǵa bolady. (Jamaǵatta shafıǵı mázhabynan bireý bolsa, eki rákaǵatta bir sálem berip oqý kerek.)
Taraýyq namazy eki rákaǵatta bir sálem berilgende aqsham namazynyń eki rákaǵat súnneti sekildi oqylady. Tórt rákaǵatta bir sálem berilip oqylatyn bolsa, quptan namazynyń tórt rákaǵat súnneti tárizdi oqylady.
Jamaǵatpen oqylǵan jaǵdaıda jamaǵat ári taraýyqqa, ári ımamǵa uıýǵa nıet etedi, al ımam daýystap oqıdy. Taraýyq namazyn daýysy ádemi, tez oqıtyn emes, qyraǵat erejelerin jaqsy biletin ımamnyń oqytqany durys.
Kimde-kim ımam quptan namazyn bitirip, taraýyqqa bastaǵan kezde meshitke kelse, áýeli quptan namazyn oqıdy. Sosyn taraýyq úshin ımamǵa uıady. Jamaǵatpen taraýyq oqylyp bitken soń kem rakaǵattardy tolyqtyrady. Sonan soń útir namazyn jalǵyz ózi oqıdy. Durysy sol. Sondaı-aq, útir namazyn ımammen birge oqyǵan soń taraýyqty aıaqtaýǵa da bolady.
Taraýyq namazyn ımammen oqymaǵan adamnyń útir namazyn ımammen oqýyna bolady.
Ne ımam, ne jamaǵat quptan namazyn jamaǵatpen oqymaǵan bolsa, jalǵyz taraýyq namazyn jamaǵatpen oqı almaıdy. Óıtkeni, taraýyqtyń jamaǵaty quptannyń paryzynyń jamaǵatyna táýeldi.
Taraýyq orazanyń emes, ýaqyttyń (Ramazan aıynyń) súnneti. Oryndy sebepke baılanysty oraza ustaı almaǵandar da, taraýyq namazyn oqýǵa tıis.
