Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.) bos ýaqytyn qalaı ótkizgen
Bile bilgenge ýaqyt, ol – múmkindik. Adam múmkindikti der kezinde paıdalanyp qalmasa, «qolyn mezgilinen kesh sermeri» anyq. Kóp jaǵdaıda biz jalqaýlyqqa boı aldyryp, ózimizge násip bolatyn jaqsylyqtardan qur qalyp jatamyz. Jumys isteý arqyly ózimizge keletin ózimizge degen ıgilikterdiń kózin kóbeıte alatyndyǵymyzdy túsinbeımiz.
Ýaqytty adal jolmen jumys isteýge, otbasyńdy asyraýǵa, Alla Taǵalaǵa úzdiksiz qulshylyq etýge tıimdi paıdalaný qajet. Bul úshin bizge Paıǵambarymyzdyń (s.ǵ.s.) ómiri úlgi-ónege. Túrli jamandyqtardan saqtanýdyń joldary retinde musylman adam ýaqytyn kitap oqyp, bilimin arttyrý, aıat, hadıs, duǵa jattaý, ata-ananyń aldyndaǵy mindetterin oryndaý, týystaryn zııarat etý, jetim-jesir, kedeı-kembaǵaldarǵa kómektesý, jaqsylyq jasaý, namazdarynyń qazalary men qaryzdaryn óteý, araz adamdardyń arasyn tatýlastyrý, t.b. osy sııaqty mándi ári paıdaly isterge jumsaýy kerek. Mine, osy ıgi isterdiń barlyǵyn jasaýda bizge úlgi bola bilgen jalǵyz tulǵa – ardaqty Alla Elshisi (s.ǵ.s.) edi.
Ol (s.ǵ.s) óz ýaqytyn óte tıimdi paıdalanǵan!
Súıikti Paıǵambarymyzdyń (s.ǵ.s.) bos ýaqyty bolǵan ba?! Jáne ol sol altyn ýaqytyn qalaı ótkizgen edi?! Onyń ómir jolyna úńilsek, onyń óz ýaqytyn óte tıimdi paıdalanǵanyn kóremiz. Óıtkeni, ol barlyq isterine úlgerip, ýaqyt taýyp otyrǵan. Kúndelikti turmys-tirshilikterin bylaı qoıǵanda, namazdaǵy paryzdary men súnnetterin úzbesten, nápil qulshylyqtaryn da kóptep oryndap otyrdy. Buǵan qosa, úmmeti úshin erteli-kesh jasaǵan duǵalary, meshitte ýaǵyz aıtýy, sahabalarymen keńesýi, ózine kelýshilerge ýaqyt bólýi, óziniń zııarat etip barǵan kisileri, naýqas jandarmen, halyqpen júzdesýi, el ishindegi dinı rásimderdi atqarýy (balaǵa at qoıý, súndetteý, neke qııý, janaza oqý, t.b.), barlyǵy da onyń ǵumyrlyq josparlaryna syıyp otyrǵan. Onyń tarapynan bul isterdiń barlyǵyna da ýaqyt tabylǵan. Biz budan Paıǵambardyń (s.ǵ.s.) kúndelikti jumystaryn qanshalyqty júıeleı bilgenin, ýaqytty qanshalyqty tıimdi paıdalana alǵanyn kóremiz. Ol kórsetpegen birde-bir ıgilik joq. Ol Jánnat qaqpasyna jeteleıtin eshbir joldy beımálim qaldyrmady. Jáne ol bizdiń oıaý kezde de, uıqyda da, namazda da, qyzmette de Allaǵa unamdy amal jasaýymyzdy tilep, eń keremet ádepterdi úıretip ketti.
Ol (s.ǵ.s.) túngi ýaqyttaryn da bos ótkizbeýge tyrysqan!
Ardaqty Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.) túngi ýaqyttaryn da bos ótkizbeýge tyrysqan. «Rabbyńnyń esimin erteli-kesh zikir et. Túnde sájdege jyǵyl. Jaratýshy Ieńdi (uzaq) pákte», – dep buıyrylǵandyqtan, túnde turyp tahajjýd namazyn oqýdy ol turaqty ádetke aınaldyrǵan. Túngi ýaqytyn úshke bólgen: otbasyna, demalýǵa jáne qulshylyqqa. Alla Elshisi (s.ǵ.s.): «Túngi namazǵa asa mańyz berińder. Ony senderden aldyńǵy ótken izgi kisiler únemi oryndap júretin. Túngi namaz – Jaratýshylaryńa jaqyndatady, jamandyqtaryńdy óshiredi jáne kúnáli isterge barýǵa tosqaýyl bolady», – degen. Túngi namazdaǵy júrek tynyshtyǵy, oıdyń tazarýy, kózge eriksiz oralatyn jas, Alla aldynda sybyrmen aıtylatyn syr... basqa eshbir qulshylyqta qaıtalanǵan emes. Muny bilgen Ábý Sýleıman ád-Daranı: «Túnde namaz oqyǵandar oıyn-saýyq qýýshylardan da artyq rahat alady. Eger tún bolmasa, myna dúnıede qalǵym kelmeýshi edi» dep jazady. Al, Paıǵambarymyz (s.ǵ.s.): «Senderden kez kelgeniń uıyqtaǵanda shaıtan onyń jelkesine úsh túıin túıip, árqaısysyna: «Seniń túniń uzaq bolady, uıyqta!» dep túıgen jerine urady. Eger adam oıanyp, Allany eske alsa, onda birinshi túıin sheshiledi. Al eger dáret alsa, ekinshi túıin sheshiledi. Al eger namaz oqysa, onda úshinshi túıini sheshiledi», – degen.
Ol (s.ǵ.s.) áıel adamǵa qýanysh syılaýǵa ýaqyt tapqan!
Paıǵambar (s.ǵ.s.) áıelderimen ázildesetin, erkeletetin, tipti, oınaıtyn. Alla Elshisi (s.ǵ.s.): «Musylmandardyń eń jaqsysy, eń paıdalysy – áıeline eń jaqsy, eń paıdaly bolǵan adam. Senderdiń aralaryńda áıeline eń jaqsy, eń qaıyrymdy bolǵan – menmin», – dep aıtqan. Sońǵy qajylyqtaǵy qutpasynda da áıelderge jaqsy qaraýdy ósıet etedi. Aısha (r.a.) aıtady: «Bir kúni Alla Elshisimen (s.ǵ.s.) ańǵa shyqtym. Men ol kezde jas ári aryq qyz edim. Paıǵambar (s.ǵ.s.) basqa adamdardan alǵa júrip ketýlerin ótindi. Sonan keıin maǵan: «Ekeýmiz júgirýden jarysaıyq», – dedi. Men jarystym da, odan ozyp kettim. Ol eshteńe demedi. Men ýaqyt óte kele salmaq jınadym. Birde onymen taǵy ańshylyqqa shyqtym, biraq álgi oqıǵany umytyp ketippin. Ol taǵy da adamdardan júrip ketýlerin surady. Sonan keıin maǵan: «Ekeýmiz júgirýden jarysaıyq», – dedi. Ol meni basyp ozdy da: «Bul jeńis – aldyńǵy jeńilis úshin», – dep kúlimsiredi».
Ol (s.ǵ.s) bos ýaqytyn shaıtannyń azǵyrýynan saqtaǵan!
Belgili bir ispen aınalysý – adam balasy úshin asa qajetti dúnıe. Qoja Ahmet Iassaýı babamyzdyń: «Kitabyna úńilgen bala, eginin egýmen aınalysqan eginshi, qoly istegi tiginshi, as úıde tamaq pisirgen áıel jamandyq oılaýǵa ýaqyt tappaıdy...», – degen qanatty sózi bar. «Qaryny toqtyq, jumysy joqtyq azdyrar adam balasyn», – dep Abaı atamyz aıtpaqshy, adamnyń bos otyrýy – shaıtan úshin taptyrmaıtyn múmkindik. Ol: «Ómiriń áli alda, ýaqytyń bolsa jetkilikti, esh asyqpa», – dep kúnine qulaǵyńyzǵa neshe kelip sybyrlap, túrli oılar salýmen, iske aspas armandarmen aldandyrady, azǵyrady. Sóıtip, adam balasyn kúnáǵa ıtermeleıdi. Al shaıtannyń maqsaty belgili – Alla Taǵalanyń pendelerin azǵyryp, ózi máńgilik qalatyn tozaqtaǵy qatarlastaryn kóbeıte túsý. Al, Alla Elshisi (s.ǵ.s.) buǵan jol bergen joq. Sondyqtan barshamyz mundaı azǵyrýdan saq bolýymyz kerek. Ol ýaqyttyń qadirine jetip, bos ýaqytynyń bolmaǵanyn barynsha qadaǵalady. Jalpy, musylmannyń ómirinde bos ýaqytqa oryn qalmaýy tıis ekenin ósıet etti. Qoly, oıy, sanasy bos emes adamnyń jamandyq oılaýǵa da murshasy kelmeıtinin óz ómirinen úlgi etti. Alla elshisi (s.ǵ.s.): «Bes nárseden buryn bes nárseniń qadirin bil: ólmeı turyp ómirdiń, aýyrmaı turyp densaýlyqtyń, qartaımaı turyp jastyqtyń, kedeılenbeı turyp baılyqtyń, kóp jumysqa tap bolmaı turyp bos ýaqyttyń qadirin bil!», – degen ósıetin qaldyrǵan edi..
