Namazda oıdyń buzylýynan tosatyn jeti tásil
Paıǵambardyń (s.ǵ.s.) namazy týraly oqıǵalardy jıi oqımyz. Ashtyqtan quryldaǵan qarynnyń, isigen aıaqtyń haline qaramastan, júregi sharshamaı, berile oqyǵan namazdary – árbir musylmanǵa úlgi. Jasqa shylanǵan jaınamaz, tizesinen tyrsyldap tamatyn kóz jastary bir bólek áńgime.
Áz elshi (s.ǵ.s.) – Alla aldynda turýdyń rahatyn, baqyty men qýanyshyn, namazdyń tátti dámin sezingen adam. Sondyqtan da namaz ýaqyty kelgende: «Eı, Bilál! Bizdi raqattandyr!» – dep buıyratyn.
Al, Ábý Bákirdiń (r.a.) «Ókinýshi, qaıǵyly» degen esimin bilemiz. Ol Qurandy estigende, oqyǵanda jylaıtyn, namazda, ımamdyqqa shyqqanda jylaıtyn. Omardyń (r.a.) bir jas balanyń Qııamet kúni týraly oqyp otyrǵan aıattaryn estigende, talyp túskenin bilemiz be? Osydan keıin bir aı boıy tósek tartyp jatyp qalady. Onyń namazda turyp jylaǵan daýysy eń artqy sapta turǵan sahabalardyń qulaǵyna jetetin bolǵan eken. Balasyn jylan shaqpaq bolǵanyn baıqamaǵan, úıdiń ishinde órt bolǵanyn bilmegen, rýkýǵta turǵanda arqasyna qustar qonatyn izgi jandardyń oqıǵalary júrekti terbeıdi. Al, ózimizdiń namazymyzdy olardyń namazymen qanshalyqty salystyra alamyz?
Oqyp turǵan súreden jańylyp nemese umytyp, rúkúǵ jasaýdy nemese rakaǵat arasyndaǵy otyrysty umytyp ketý kópshiligimizge tanys jaıt. Alaıda, tanys eken dep beıjaı qaraýǵa bolmaıdy, kerisinshe, qulshylyǵymyz quntty ári Allanyń quzyrynda qabyl bolýy úshin barynsha kúsh-jigerimizdi jumsaýymyz qajet.
Alla Taǵala Quranda: «Aqyretke tıisinshe senbeı yqylassyz namaz oqıtyndardyń jaǵdaıy qandaı ókinishti! Olar namazdarynda ǵapyl»,[1] – dep eskertedi.
ALLA TAǴALANYŃ KÓRIP TURǴANYN ESTEN ShYǴARMAÝ
Jaratýshymyz bizge kúre tamyrymyzdan da jaqyn ekenin bilip qana qoımaı, Onyń bizdi kórip turǵanyn seziner bolsaq, ımanymyzdyń kemeldenip ári namazda da yqylasty bolýymyzǵa járdemi kóp tıetin tásil bolyp tabylady.
«Shyndyǵynda, Alla bárin Estýshi hám Kórýshi»[2].
OIYŃYZDY BÓLETIN NÁRSENIŃ NE EKENIN ANYQ BILSEŃIZ, ALDYN ALYŃYZ
Máselen, eger kúndelikti tirshiliktiń qamy alańdatar bolsa, onda Alla Taǵalanyń barlyq nársege qudiretti ekenin ári sizdiń de isińizge járdem beretinin esińizge alyńyz. Olaı bolsa, oıymyzdy kúıbeń tirlikke emes, qulshylyqqa shoǵyrlandyryp, yqylaspen oqýymyz qajet.
NAMAZDA OQYLATYN AIaTTARDYŃ MAǴYNASYNA OI JÚGIRTÝ
Súreler men aıattardyń maǵynasyn túsiný namazdaǵy oıyń jınaqylyǵyna kepil bolady. Eger aıattardyń maǵynasyn biletin bolsańyz, onda oqyp jatqanyńyz arab tilindegi túsiniksiz sózder emes, uly nasıhat pen eskertýler jınaǵy bolyp shyǵa keledi.
ÓZIŃDI QADAǴALAÝ
Qulshylyq ýaqytynda artyq qımyl-qozǵalys jasamaǵan abzal, aınaladaǵy zattarǵa kózińiz túsip ketpes úshin kózimizdi sájdege baratyn núktege tigip turǵan jaqsyraq. Aısha anamyzdyń (ol kisige Alla razy bolsyn): «Alla Elshisi namazdy sájde jasaıtyn jerge qarap oqıtyn» degen hadısti keltiredi. Bul – tap bir quldyń qojaıynnyń aldynda qoryqa, boısuna turǵanyndaı qubylys.
YQYLASTY BOLÝ
Yqylasty musylman qolǵa alǵan ár isine erekshe den qoıyp, shyn peıilimen, janyn salyp isteıdi. Shaıtannyń arbaýynan aman qalatyn birden-bir kisiler de yqylasty quldar bolmaq. Óıtkeni shaıtan kúnáli isterdi qansha ádemi etip kózine kórsetse de shyn yqylasty quldar boıyn tez jıyp alyp, ondaı jamandyqtarǵa aıaq baspaıdy. Quranda shaıtannyń bylaı degeni aıtylady «Jer betindegi pendelerge (jamandyqtardy) ádemi etip, mindetti túrde olardyń barlyǵyn azdyramyn. Aralaryndaǵy yqylasty múmınder ǵana budan tys»[3]. Bul jerden shyn yqylasty múminderdi azǵyrýǵa shaıtannyń shamasy kelmeıtinin ańǵaramyz. Jaratýshyǵa yqylaspen qulshylyq qylyp, namazymyzda oıymyzdy jınaqtaýǵa ári shaıtannyń azǵyrýynan syıynyp, Alladan duǵa tileńiz.
ASYQPAÝ
Adamnyń tabıǵatynda asyqqyshtyq qasıet o bastan bar. Jaratýshyǵa ýaqyt bólýden qoryqpańyz. Hadısterde «asyǵystyq – shaıtannan» dep aıtylady. Namazda yqylasty, muqııat ári sergek bolý kerek. Rýkýǵty, sájdeni asyqpaı, súıekterdiń qalpyna kelgenin kútip, muqııat áreket jasaý. Paıǵambarymyz (ol kisige Allanyń ıgiligi men sálemi bolsyn) namazdy solaı oqyǵan. Jattyǵý jasaǵan adam nemese robot sekildi qımyldaý – namaz raqatyn sezinýden tosady. «Aqıqatynda, naǵyz ury – óziniń namazyn urlaýshy adam».
NAMAZDAN SOŃ BIRDEN TURYP KETPEÝ
Adamdardyń basym bóligi namazdaryn tezirek oqı sala, jumystaryna asyǵady. Eger namazdan soń az ǵana ýaqyt otyryp, namazyńyz jaıly oılanyp, zikir men duǵa jasar bolsańyz, namaz ústinde oıyńyzdyń buzylýynan arylýǵa kómegi tıedi.
