Namaz jəne densaýlyǵymyz
Musylman adam namazdy Alla Taǵalanyń əmiri bolǵandyqtan oqıdy. Rabbymyzdyń əmirlerinde kóptegen hıkmet, paıda bar. Tyıym salynǵan nərselerdiń adam balasyna kóptegen zııany bar ekendigi aqıqat. Bul paıda men zııandy nərselerdiń bir bóligi búgingi kúngi medıtsına ǵylymy tarapynan tilge tıek etilgen. Eshqandaı din men ıdeologııa adam densaýlyǵyna Islam dinindegideı mən bermegen. Dinimiz ǵıbadattardyń eń ústemi bolǵan namazdy ómirimizdiń sońyna deıin oqýymyzdy əmir etken. Namaz oqyǵan kisiniń densaýlyǵyna paıda beretin nərselerge qol jetkizetini anyq. Namazdyń adam densaýlyǵyna beretin paıdalarynyń birnesheýi tómendegideı:
1. Namazdaǵy əreketter baısaldylyqpen jasalǵandyqtan adamdy sharshatpaıdy, júregine kúsh túsirmeıdi. Namaz kúnniń ərtúrli ýaqytynda oqylatyn bolǵandyqtan adamnyń únemi jigerli, qýatty bolyp júrýine alyp keledi.
2. Kúnine basyn seksen ret jerge qoıǵan adamnyń mıyna rıtmge saı artyq qan barady. Sondyqtan mıdyń kletkalary tolyq qorektengendikten este saqtaý jəne jaratylysynyń (adamdyq qasıet) buzylýy namaz oqyǵan adamdarda óte az kezdesedi. Namaz oqyǵan adamdar densaýlyq jaǵynan basqalarǵa qaraǵanda əlde qaıda myqty ómir súredi. Búgingi medıtsınadaǵy “demans senil” degen aljý aýrýyna ushyramaıdy. Jaqynda ǵana Ogaıo shtatyndaǵy Klıvlend ýnıversıtetinde amerıkan zertteýshileri júrgizgen zertteýde namazdyń altsgeımer aýrýynyń aldyn alatynyn dáleldedi. Zertteýge 65 jastan joǵary 892-den astam adam qatysqan. Zertteýler kúnine bes ret oqylatyn múminderdiń namazy adam jadynyń tómendeýi men Altsgeımer aýrýynyń qaýpin 50%-ǵa azaıtady dep kórsetti (Jasy ulǵaıa kele keıbir adamdar umytshaq bolyp, jadynan aıyryla bastaıdy. Al medıtsınada ol Altsgeımer aýrýy dep atalady).
3. Namaz oqyǵan kisilerdiń kózderi retpen eńkeıip turýdyń arqasynda odan da qýatty qan aınalymyna ıe bolady. Osy sebepten kóz ishindegi qan qysymynyń artýynyń aldyn alady jəne kózdiń aldyńǵy bóligindegi suıyqtyqtyń únemi aýysýyna kepildik etedi. Kózdi “katarakt” nemese ”qarasý” aýrýynan saqtaıdy.
4. Namaz oqýdaǵy əreketterdiń asqazandaǵy azyqtardyń jaqsy aralasýyna, óttiń ońaı aǵýyna jəne ót qaltasynda tas paıda bolmaýyna, ish kebýin ketirý úshin de roli úlken. Búırektiń jəne zər joldarynyń jaqsylap shaıqalýynan, búırekke tas baılanýynyń aldyn alýǵa jəne qýyqtyń bosaýyna da jərdemshi bolady.
5. Bes ýaqyt namazdaǵy rıtmdik əreketter kúndelikti ómirde qozǵalmaıtyn bulshyq etterdiń qozǵalýyna óz əserin tıgizedi. Ostehandroz sııaqty býyn aýrýlaryn jəne sińir tartylýlarynyń aldyn alady.
6. Deneniń saýlyǵy úshin tazalyqtyń mańyzy óte zor ekendigin bilemiz. Dəret jəne ǵusyl - əri rýhanı əri dene tazalyǵy. Al namaz – tazalyqtyń naǵyz ózi. Dene jəne rýhanı tazalyqsyz namaz oqýǵa bolmaıdy. Dəret jəne ǵusyl dene tazalyǵyn saqtaıdy. Ǵıbadat mindetin oryndaıtyn adam rýhanı demalyp tazarady.
7. Namaz ýaqyttary - qan aınalymyn tazalaý jəne tynys alý joldaryn kúsheıtý úshin eń yńǵaıly ýaqyt.
Medıtsına ǵylymdarynyń doktory B.S. Alıakrınskııdiń aıtýynsha, adam aǵzasyndaǵy 400-den astam fýnktsııalar bıologııalyq saǵatqa baǵynady. Táýlik ishinde 50 shaǵyn jáne 5 úlken bıoyrǵaq kezeńderiniń ózgerisi bolady. Bıoyrǵaq kezeńderiniń bes úlken ózgerisi Kún júıesi planetasynyń ornalasý áserine baılanysty. Eń qyzyqtysy - bes úlken kezeńderdiń aýysymy musylmannyń bes ýaqyt namazyna sáıkes keledi eken. Bıoyrǵaqtyń árbir bes kezeńi ózgergen kezde birinshiden bıologııalyq belsendi núkteler ashylady, olar osy jaǵdaıda 15 mınýt turady ári shamamen eki saǵattan keıin birtindep jabyla bastaıdy. Paıǵambarymyz (s.a.ý.)-nyń hadısine sáıkes eń qundy namaz - ýaqytynda oqylǵan namaz bolyp tabylady. Eger belgili sebeptermen dál alǵashqy kirgen ýaqytynda oqı almasa, belgilengen qalǵan ýaqytynda oqıdy (shamamen 1,5-2 saǵat), munyń barlyǵy da bıologııalyq belsendi núktelerdiń jumys ýaqytymen tyǵyz baılanysty.
8. Uıqyny retke keltiretin mańyzdy Element - namaz. Denede jınalǵan Elektrlik qýat səjde jasaǵanda jerge ótedi. Osylaısha dene qaıtadan neıtralızatsııalanady. Namazdyń bul paıdalaryna qol jetkizý úshin, namazdy ýaqytyly oqýmen qatar, tazalyqqa, kóp tamaq jemeýge jəne jegen nərseniń taza jəne halal bolýyna mən berý kerek.
Sájdeniń densaýlyqqa paıdasy
Sájde etken sát adamǵa jeńildik pen artyqshylyq syılaıdy. Bul jaǵdaıda ol tynyshtyq pen janyna jaılylyq samalyn sezinedi. Sájde - adam mıy júreginiń tómengi ornynda bolatyn erekshe sáti. Bul shaqta mıǵa kóbirek qan men ottegi barady, ony qajetti qorektik zattarmen qamtamasyz ete otyryp, jadty, kórý, estý qabiletin jáne basqa da tanymdyq qabiletin jaqsartady.
Bes ýaqyt namaz oqýshy adamdarda úlken erik kúshi bolady. Olar bas aýrýy men psıhologııalyq buzylýlardan kóp zardap shekpeıdi. Sájde etý barysynda moıyn bulshyqetteri kóp ári tıimdi qozǵalysqa túsedi. Siz muny edennen bas kótergen sátte sezine alasyz. Sájde etý men sájdeden turý ýaqytynda arqa bulshyqetteri qataıady. Sondyqtan namaz oqıtyndarda arqa aýrýy kóp kezdespeıdi. Sájde - adam denesinen shyǵatyn Elektromagnıttik sáýlelerdiń kúshin joıýdyń tıimdi quraly. Ǵalymdar sájde etken kezde jerdiń gravıtatsııasy ózine barlyq zııandy sáýleler men tolqyndardy tartatyndyǵyn dáleldegen. Musylmandar kúnine namazda az degende 34 ret sájde etý nátıjesinde qýanysh pen tynyshtyqqa, jan men tánniń saýlyǵyna qaýyshady, eń bastysy - ózin Jaratqan Uly Allaǵa rýhanı jaqyndaıdy.
