MUSYLMAN EMESTERGE UQSAMAÝ

Paıǵambarymyz (s.a.ý.) úmmetine musylman emesterge elikteýden tyıym salǵan. Mádına múnáýýáráǵa hıjret etkende halyqtyń toılatyp jahılııa zamanynan qalǵan eki kún ótkizgenin kóredi. Sodan tyıym salyp bylaı deıdi: “Qudiretti Alla senderge budan qaıyrly eki mereke berdi. Olar Qurban jáne Ramazan aıty”. Olaı bolsa musylmandardyń áhlı bıdǵat  pen musylman emester qurmet tutatyn kúnderde olardyń ádetine ermeý, olarǵa uqsamaý qajet. Óıtkeni bir qaýymǵa uqsaǵan solardan sanalady.

Omar (r.a.): “Sender májýsılerdiń túsiniksiz tilderin úırenbeńder! Múshrikterdiń mereke kúninde olarǵa qosylmańdar, ǵıbadathanalaryna kirmeńder, óıtkeni olar Ilahı azapqa ushyraıdy” degen.

Imam Ahmed ıbn Hanbál (rah.): “Hrıstıandar mne ıahýdılerdiń meıramyna qosylý jaıyz emes” deıdi.

Alla Taǵala salıh quldarynyń sıpatyn ataǵanda: “Olar, áste, jalǵan kýálikke hám jalǵan jaılaǵan jerlerde júrmeıdi” (Fýrqan súresi, aıat 72) degen. Ibn Abbas bul aıatta atalǵan jalǵandy múshrikter men musylman emesterdiń meıramy degen. Al Imam Katadá (rah.): Ol salıh quldar áhlı batıldiń jalǵanynyń baǵasyn arttyrýyna qoldaý kórsetpeıdi, olarǵa eshqashan uqsamaıdy dep tápsirlegen.

Árbir musylman ózge din ókili men bıdǵatshylardyń ádetinen aýlaq bolyp, Rasýlýllahqa (s.a.ý.) baǵynyp, onyń súnnet sánıııásynan aınymaýǵa tıis. Musylman emesterdiń zańy men ádetinde bar nárselerde solarǵa laıyq bolǵan adam osy ahýalynyń dárejesine qaraı Paıǵambarymyzǵa qarsylyq tanytqan sanalady. Musylman emesterge uqsaý olardyń jaı-kúıin táýir kórip, unatýdan bastalady.

Múshrikter men Kitap ıelerine uqsaýdan saqtaný qajet. Óıtkeni nápsi bitim-bolmys bir-birinen áserlenip, minez-qylyqty boıyna sińiredi. Bir hadıste: “Kimde-kim bir qaýymǵa uqsasa, ol solardan” deıdi. Bul uqsaýǵa olardyń merekesin, qadirli kórgen kúnderin, asha, belbeý sekildi nárselerine qurmetpen qaraý syndy jaılar da jatady.