DIETA – EMNIŃ BASY
Dıeta eki túrli bolady. Biri aýrý týdyratyn nárselerden aýlaq bolý, bul saý adamdardyń dıetasy. Ekinshisi naýqastardyń dıetasy bolyp tabylatyn aýrýdy arttyratyn nárselerden aýlaq bolý. Aýrýy joq adamdar bul ekinshi dıetany ustanbaýy kerek. Saý adamdardyń dıeta ustaýy naýqasqa elikteý sııaqty bolady.
Dıetanyń negizgi dáleli – táıámmým týraly aıat. Óıtkeni Alla taǵala aýrýǵa shaldyqqandarǵa, eger sýdy paıdalaný aýrýyn asqyndyratyn bolsa, namaz jáne basqa da ǵıbadattar úshin táıámmým alýdy buıyrdy.
Sondyqtan adam tabıǵatyna zııan keltiretin nárselerden aýlaq bolǵany abzal. Keıbir uly dárigerler: «Emiń basy - dıeta», dep aıtyp ketken.
Dıeta ustaý, tek aýrýǵa ǵana emes, aýrýdan endi aıyqqandarǵa da óte paıdaly. Óıtkeni olar dıeta ustamaı tamaqtyń túr-túrin jese, aýrýlary qaıtalanýy múmkin. Sondyqtan rekonvalestsentsııa (saýyqtyrý kezindegi álsizdik) kezeńinde zııandy nárselerden aýlaq bolyp, paıdaly taǵamdardy tutyný kerek.
Úmmi Mýnzır bıntı Qaıs (r.anhýma) bylaı deıdi:
«Bir kúni Paıǵambarymyz (s.a.ý.) Álımen (r.a.) birge maǵan keldi. Álıdiń (r.a.) kózi aýyryp turǵan bolatyn. Úıde jemis (balǵyn qurma) bar edi. Ardaqty Paıǵambarymyz jemisti ózi jep, Álıge jemisten jemeýin tapsyrdy. Men biraz Mangold japyraqtary qosylǵan arpa pisirip qoıǵan edim. Taǵamdy dastarhanǵa ákeldim. Paıǵambarymyz (s.a.ý.):
«Ýa, Álı! «Mynadan jeýińe bolady, bul saǵan óte paıdaly», - dedi.
Bir sózben aıtqanda, dıeta – eń úlken em. Ár adam óz jaǵdaıyna sáıkes dıetany ustanýy kerek. Biraq, eger naýqas adam nemese jańa jazylǵan kisi dıeta boıynsha jemeýi usynylǵan nárselerdiń birin jany qalasa jáne ony qoryta alatyndaı bolsa, azdap jeýine bolady.