ОРАЗА МЕН МЕДИЦИНА

«Мен мұсылманмын!» - деген әр жанға осы айдың ерекше екенін айту артық болар. Оразаның дін жағынан егжей-текжейлерін молдалар айтсын, менің айтарым аздап басқалау, әрине.

«Бір ай бойы таңның атысынан күннің батысына дейін нәр тартпау пайдалы ма, жоқ па?» - деген сұрақты кейінгі кезде маған жиі қойып жүр оразаға бел байлағандар.

Әрине, шамам келгенше оларға мұсылман боламын десең тек қана ораза ұстау аз дегенді түсіндіріп келемін, бірақ соңғы кезде осы үрдісті қолдағандар өте көбейіп кетті.

Ол бір шетінен өте қуантатын жағдай, өйткені осы айда арақ пен басқа да зиянды заттарды ішу көрсеткіші күрт төмендеп, ауруханаларға осының кесірінен түскенедрдің саны азайғанын көресің. Кейде, «Шіркін, осы ораза жыл бойы ұсталса ғой!» - деп те ойлап қоясың.

Бірақ, медицинаны алаңдататын жағдайлар да бар, соны айта кеткен жөн болар дегенім ғой. Бәрібір шешетін өздеріңіз.

Күнделікті әдетке үйреніп кеткен адамның организміне аяқ астынан аштық жариялау шок болып көрінеді. Адам өміріне қажетті заттарды үнемі үзбей алғанға үйреніп қалған организм иесінің ораза ұстаймын дегенін білмейді де, түсінбейді де.

Сондықтан қажетті заттардан айырылған организм иесі аштыққа қор болып жүр екен деп қиын күндерге сақтап қойған «қорларын» ашып, органдарға қажетті мөлшерде бере бастайды.

Байқасаңыздар, негізі дені дұрыс организм майлы ет жесең де, қара нанға көшсең де белгілі бір салмақты ұстап тұра береді. Яғни, ондай организмге қанша тамақ енгізсең де қажетін ғана алады да қалғанын шығарып тастайды.

Ал жас келе организм ақырындап ішкен-жегенді дененің түпкір-түпкірлеріне тыққыштай бастайды. Ол да керек, өйткені қартая бастаған организмге қандай жағдай туса да қорек керек, өмір сүру керек.

Баяғыдай шапқылап жүріп азық табатын заман өткен. Қарттардың жастарға қарағанда аштыққа шыдамдырақ келетіні содан.

Ол денің сау болса. Ал егерде күрделі ауру-сырқатың болса аяқ астынан келген «аштық» организмнің компенсаторлық, яғни ауруды бір қалыпты ұстап тұру қабілетін жойып жіберуі әбден мүмкін.

Ол өзі әрең ілініп тұрған қылдай жіпке қосымша салмақ ілумен бірдей.

Ислам әлемдегі ең мейірімді діндердің бірі екенін білесіздер. Ораза ұстауға қабілетің немесе денсаулығың келмесе өзіңді өзің қинама, Алланың берген өміріне, денсаулығына зиян келтірме деген қағида бар емес па? Соны естен шығармаған абзал.

Сондықтан өмірге қауіпті диабет, бүйрек, жүрек немесе қатерлі ісік сияқтыларыңыз болса тәукелге бару артықтау. Ойланыңыздар.

Дін деген адамның жүрегінде болуы керек, мұсылмандық деген бір айлық іс-шара емес қой. Ең алдымен ол өмірлік ұстаным, ішкі дүниенің тазалығы емес па?

Амал жоқ, аталған және басқа да аурулар үнемі үзбей дәрігердің берген дәрілерін ішуді қажет етеді. Оны бұзсаңыз, кейін денсаулықты қалпына келтіру өте қиын, тіпті кейде мүмкін де болмай қалады.

Қажетті элементтер дер кезінде түспегеннен кейін, керек мөлшерде су келмегеннен кейін адамның қаны алдымен қоюлана бастайды, содан кейін жоғарыда айтылғандай организмнің «үнемдеу қызметі» қосылып, тек қана өмірлік маңызы бар органдарға бұрынғы мөлшерде жеткізіле бастайды да қалғандары «үнемдеу» режиміне қосылады.

Ол әңгіменің бір жағы ғана. Екінші жағы, ол осындай шок болып жүрген организмге күн батысымен майлы тамақты мөлшерден тыс былш еткізіп беру. Оны нағыз денсаулыққа көрсетілген диверсия, тіпті садизм десе де болады.

Сондықтан ауыз ашарда алдымен су ішіп, содан кейін аз мөлшерде ғана тек адамға пайдалы тағамды ішу қарастырылған. Олай істелінбесе, онсыз да біздің күнделікті диетамыздан зардап шегіп жүрген асқазандарымыз бен ұйқы бездеріміз ондай ауыртпашылыққа шыдамай реанимацияның төріне жедел жәрдеммен зыр еткізіп жеткізуі әбден мүмкін.

«Қан қысымы барлар ше?» - дегендерге айтатыным (егер менің сөзімді сөз десеңіздер) гипертонияның да түрлері көп. Кейбіреуі тек қана адамның күнделікті әдеттерін ретке келтіруді ғана қажет етеді.

Мысалы, шылым шегуді доғару, күнделікті таза ауада серуендеу немесе дене шынықтыру деген сияқты. Ондайларға ораза әрине өте пайдалы.

Ал гипертонияның қан қысымын аса биікке көтеретін агрессивті түрі болса жанды қинамаған жөн. Осы уақытта осындай науқастардың инсульт немесе инфаркт алуларының да жиілеп кететіні бар. Әрдайым дәрі қабылдау керек болса, Алладан кешірім сұрап, деннің саулығын ойлаған жөн мұндайда. Алланың берген өміріне біле тұра зиян келтірудің өзі де күнә емес па? Байқыңыздар.

Соңында айтарым, ораза ұстап жүргендердің көбіне «Қандай мақсатпен, не үшін ораза тұтып жүрсің?» - деп сұрақ қойғанымда, басым көпшілігінің жауабы - денсаулыққа пайдалы ДЕЙДІ.

«Сонда сенің ойыңша ораза деген емдік ашығу ма?» - десем естігендерін айта бастайды.

Меніңше, Ораза айында адам аштық арқылы, өзін өзі түрлі артықшылықтан айыру арқылы өзінің бұл өмірде кім екенін, қолында барының қадірін, осы өмірдің құнсыз бағасын және айналасында аштық пен мұқтаждықта жүрген жандардың күйін түсіну үшін ұстауы қажет.

Өмірінің тағы бір жылын аман-есен өткізіп, бала-шағасының амандығы, денінің саулығы үшін біріншіден Аллаға, содан кейін жақындарына рақмет айтып, өмірдің тағы бір жылының есігін ашу үшін жасалған орасан зор философиялық маңызы бар шара деп саналуы керек деп ойлаймын.

Ораза қабыл болсын! Ең бастысы бәрімізге денсаулық тілеймін!